पद्मालय
- एरंडोल, जिल्हा जळगाव
- 1 दिवस
- ३० कि.मी. जळगावपासून
- 3+ वय
- मंदिर
पद्मालय हे ठिकाण जळगावपासून ३० कि.मी. अंतरावर आहे. येथील डोंगरमाथ्यावरील चढण संपल्यावर गणेश मंदिराच्या कळसाचे दर्शन घडते. हे मंदिर भारतातील अडीच गणेशपीठापैकी अर्धे पीठ मानले जाते.
- मंदिराजवळच कमळांनी भरलेला पद्मालय तलाव आहे. मुख्य देवालयाच्या चहूबाजूस गणपतीची छोटी छोटी देवळे आहेत.
- मंदिरात आमोद आणि प्रमोद अशा स्वयंभू गणेशाच्या दोन मूर्ती आहेत.
- मंदिरासमोर गोविंद महाराजांच्या (गोविंदशास्त्री बर्वे) पादुका आहेत.
- सन १८९५ ते १९३५ या काळात या सिद्धपुरुषाचे येथे वास्तव्य होते. त्यांनीच जुन्या देवळाचा जीर्णोद्धार करून नवीन, सुंदर व भव्य देवालय बांधले.
- पादुकांच्या एका बाजूला प्रचंड मोठी घंटा आहे.
- मंदिराला लागून मोठा सभामंडप आहे.
- मंडपात सव्वा मीटर उंचीचा भव्य दगडी उंदीर आहे.
- मंडपाच्या पुढे गर्भगृह आहे. त्यातील एक मूर्ती उजव्या व दुसरी डाव्या सोंडेची आहे.
- उजव्या सोंडेची मूर्ती पद्मालय तलावात सापडली असून या दोन्ही मूर्तीना चांदीचे मुकुट चढविले आहेत.
- संपूर्ण दगडी बांधणीचे हे मंदिर पूर्वाभिमुख, अतिशय भव्य व सुंदर आहे.
- दर्शनी भिंतीच्या छतावर दोन प्रचंड हत्ती उभे आहेत. समोरच्या तलावाचे काठ चिरेबंदी दगडांनी बांधून त्याला घाटाचा आकार दिला आहे.
- लाल व पांढऱ्या कमळांनी हा तलाव नेहमी भरलेला असतो.
- तलावाच्या काठावर महाद्वाराच्या अगदी समोर पंचधातूची ४.५ क्विंटल वजनाची प्रचंड घंटा आहे. या घंटेच्या लोलकाचे वजन २० कि. ग्रॅ. आहे. पंधरा-सोळा कि.मी. परिसरात या घंटेचा आवाज ऐकू येतो.
- गणेश चतुर्थीच्या मोठ्या उत्सवाव्यतिरिक्त येथे कार्तिकी पौर्णिमेलाही यात्रा भरते. या दिवशी कार्तिकस्वामी आपल्या धाकट्या भावास भेटावयास येतात अशी समजूत आहे.
- माघ शुद्ध चतुर्थीला गजानन जन्मोत्सवही थाटात साजरा करतात. त्यावेळी येथे मोठी यात्रा भरते.
- मंदिराच्या जवळ अनेक वनौषधी सापडतात.
- मंदिराजवळून ५ कि.मी. अंतरावर नदीकाठी भीमकुंड येथे भीम-बकासुर युद्ध झाल्याचे मानतात. येथे महादेवाची पिंड असून परिसरात प्राचीन अवशेषही आढळतात.
